Όταν περπατάει κανείς στη θάλασσα και τις γειτονιές της Ελευσίνας, αισθάνεται πολύ έντονα την ιστορία της χώρας να του αφηγείται ταυτόχρονα ένα κομμάτι του πόνου της και ένα κομμάτι του μεγαλείου της.
Αυτή η άναρχη συμβίωση του αρχαιολογικού χώρου με τα κομματιασμένα σκουριασμένα πλοία και τα εγκαταλελειμμένα εργοστάσια, σε συνδυασμό με μία σύγχρονη ζωή η οποία κινείται κανονικότατα πάνω στα διάφορα συντρίμμια, συνθέτει χωρίς να το θέλει ένα αυτοδημιούργητο έργο τέχνης. Σαν μια μικρογραφία Ελλάδας μοιάζει η Ελευσίνα, όπου ένα παρελθόν πολιτισμού και ευημερίας έχει καεί, όμως ευτυχώς τα σημάδια δεν έχουν επουλωθεί, στέκουν εκεί, μύτες από σίδερα, γερμένα πλοία, πύργοι από λάστιχα, θεόρατα βιομηχανικά κτήρια, μάντρες, παλιά σινεμά για να μας θυμίζουν ότι το παρελθόν δεν σβήνει, ευτυχώς δεν σβήνει, γιατί ακόμα και το παρελθόν που πονάει, είναι η μνήμη, η οποία είναι αυτό που είμαστε, αυτό που έχουμε ανάγκη για να δημιουργούμε και για να υπάρχουμε. Όταν περπάτησα πρώτη φορά στα προσφυγικά, μέσα σ’αυτήν την υπέροχη γειτονιά της Ελευσίνας, με την πολύ ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και την ολοζώντανη μνήμη πάνω στα περιποιημένα μποστάνια, στις μικρές αυλές, στα απλωμένα ρούχα και στα πρόσωπα των ανθρώπων της, σκέφτηκα ότι δεν υπάρχει πιο ιδανικό τοπίο για να τραγουδήσει κανείς ρεμπέτικα και λαϊκά τραγούδια, ακριβώς επειδή ένα κομμάτι αυτής της μουσικής το οφείλουμε σε αυτήν εδώ την γειτονιά των προσφύγων. Οι άνθρωποι αυτοί μαζί με τα σώματά τους, έφεραν και τον πολιτισμό τους και φυσικά την μουσική τους, τους υπέροχους συνθέτες τους, τους ερμηνευτές τους, τα τραγούδια, τους αμανέδες και όλα αυτά τα στοιχεία που γέννησαν το ρεμπέτικο και την μετέπειτα λαϊκή μας μουσική. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη συγκίνηση από το να τραγουδάς ανάμεσα σε ανθρώπους που τους οφείλεις την μεταφορά της μουσικής που τραγουδάς. Η προσωπική τους ιστορία, είναι η ίδια η ιστορία της μουσικής μας και πάνω στα πρόσωπα των παιδιών τους ή των εγγονών τους, ακόμα μπορείς να διαβάσεις στίχους από τα τραγούδια μας. Έτσι, λοιπόν στήνουμε ένα μικρό πάλκο μέσα στην καρδιά αυτής της γειτονιάς των αγγέλων, για να τραγουδήσουμε μαζί με τους αγγέλους, την δαιμονική αυτή μουσική μας, που ξεκινά από το σμυρνέικο τραγούδι, περνάει μέσα από τις μελωδίες του Τσιτσάνη, του Παπαϊωάννου, του Χιώτη και πολλών άλλων σπουδαίων και φτάνει μέχρι τον Ζαμπέτα μέχρι τέλος πάντων την χρονική στιγμή εκείνη που αρχίζει και αργοσβήνει το μουσικό κεφάλαιο μιας παλιότερης και ίσως πιο ευγενικής Ελλάδας.
Λένα Κιτσοπούλου
